Apple wspiera bezpieczny dostęp do dokumentacji medycznej (API)


Dostęp do dokumentacji medycznej jest tematem wzbudzającym wiele emocji, szczególnie, gdy rozmawiamy o rozwiązaniach szynowych czy repozytoriach publicznych. Mimo wielu prób, nadal nie ma standardu, który jest zrozumiały przez developerów i twórców aplikacji mobilnych. Brakuje edukacji, tutoriali i wiki. Cierpią na tym pomysły, lekarze a przede wszystkim pacjencji.

Od lat toczy się debata czy standard powinien być narzucony przez instytucje publiczne czy też wyjść od twórców oprogramowania. W ostatnim czasie znacznie pojawiły się nowe regulacje dotyczące telemedycyny, zdalnych konsultacji czy e-recepty. Jednak nadal nie mamy konsensusu odnoście standardu w jakim różne systemy informatyczne mogą wymieniać dokumentację medyczną – w efekcie twórcy systemów tworzą silosy lub w ogóle nie podejmują się integracji.

Dokładnie 4 czerwca Apple jako pierwszy duży twórca oprogramowania i urządzeń mobilnych udostępnił standard integracji dla aplikacji mobilnych i internetowych dla wymiany dokumentacji medycznej (Health Records API). Obecnie ponad 500 szpitali jest zintegrowanych i wspiera standard Apple. W ramach integracji dane medyczne pojedynczego pacjenta przekazywane są w zaszyfrowanej formie bezpośrednio z iPhone’a pacjenta do szpitala, bez pośrednictwa serwerów Apple.

Dzięki integracji, pacjenci są w stanie zezwalać na dostęp do swojej dokumentacji medycznej oraz parametrów medycznych (m.in. waga, ciśnienie tętnicze, leki etc), tym samym możliwy stanie się rozwój wielu użytecznych aplikacji medycznych. Oto kilka przykładów użytecznych funkcji:

  1. Zarządzanie lekami – dzięki dostępowi do dokumentacji medycznej pacjent jest w stanie zaimportować listę leków przepisanych w szpitalu bezpośrednio do swojego telefonu, mieć wgląd w działanie poszczególnych leków, wykrywać interakcje między lekami, zgłaszać gdy lek się kończyć w celu otrzymania e-recepty.
  2. Zarządzanie chorobą – aplikacje dedykowane konkretnym jednostkom chorobowym (np. afterAMI dla pacjentów po zawale) mają szansę jeszcze lepiej wspierać pacjenta w przestrzeganiu zaleceń oraz informować o kontroli choroby, pod warunkiem dostępu do aktualnych danych medycznych.
  3. Plany dietetyczne – wymagają modyfikacji zaleceń w zależności od zapotrzebowania kalorycznego, aktywności fizycznej, a u chorych z chorobami przewlekłymi również parametrów biomedycznych (np. stężenia glukozy ru u chorego z cukrzycą).
  4. Badania naukowe – lepsze zrozumienie choroby przez badaczy i lekarzy jest podstawą do tworzenia skuteczniejszych terapii, leków i procedur medycznych. Kontakt z pacjentem, możliwość monitorowania przebiegu jego parametrów zdrowotnych, przyszłych incydentów i hospitalizacji stanowi bezcenne źródło wiedzy na temat efektów zastosowanego leczenia. Dokumentacja medyczna współdzielona bezpośrednio z telefonu pacjenta może istotnie przyspieszyć postęp naukowy i nowe odkrycia.

Invisible Trial System – bezprzewodowy neurostymulator


Jednym ze sposobów leczenia przewlekłego bólu (np. onkologicznego), zwłaszcza niereagującego na terapię farmakologiczną, jest stosowanie neurostymulatorów (np. urządzeń do stymulacji sznurów tylnych rdzenia kręgowego, ang. spinal cord stimulation, SCS). Są to niewielkie, wszczepiane chirurgicznie urządzenia, które wysyłają łagodne impulsy do mózgu, dzięki czemu dochodzi do zmiany lub przerwania sygnałów bólowych. Zanim przeprowadzi się zabieg implantacji neurostymulatora, pacjent uczestniczy w etapie testowym. Niestety, to właśnie wtedy wiele osób rezygnuje z takiej terapii. Przeszkadza im okablowanie urządzenia testowego, nie mogą też poradzić sobie z jego obsługą.

Invisible_Trial_EPG_ipad

Dlatego też duże nadzieje wiąże się z Invisible Trial System, nowym urządzeniem firmy St. Jude Medical, które właśnie otrzymało akceptację Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA). Wykorzystywany podczas etapu testowego neurostymulator składa się z niewielkiego zewnętrznego generatora impulsów, który przyczepiany jest na plecach pacjenta za pomocą taśmy. Pacjentowi nie przeszkadzają kable neurostymulatora, ponieważ komunikacja z urządzeniami zawiadującymi jego pracą odbywa się bezprzewodowo za pomocą technologii Bluetooth. Lekarze, którzy ustalają i oceniają terapię przeciwbólową z użyciem Invisible Trial System, robią to, korzystając z iPada mini, a pacjenci mają do dyspozycji iPod Touch do samodzielnego dostosowywania opcji. Dzięki aplikacji lekarze mogą także uzyskać zestawienie informacji na temat przebiegu terapii podczas okresu próbnego. Tak więc zamiast nieporęcznych kontrolerów i kabli pacjenci korzystają z bardzo wygodnej opcji, dzięki czemu szybciej mogą dostosować się do terapii neurostymulatorem.


PillBox – elektroniczny dyspenser leków, rewolucja w przestrzeganiu zaleceń


PillBox jest inteligentnym asystentem przyjmowania leków, skierowanym przede wszystkim do osób przewlekle przyjmujących leki oraz do ich opiekunów. Rozwiązanie współpracuje z platformą dr Poket.

kitchetable

Urządzenie będzie przydatne zwłaszcza dla osób starszych, które często cierpią na wiele chorób. Dane ze Stanów Zjednoczonych wskazują, że prawie 92% osób w podeszłym wieku cierpi co najmniej na jedną chorobę przewlekłą, a 77% na co najmniej dwie. Stwierdzono także, że 40% starszych osób nie może przeczytać ulotki o leku, a 76% nie rozumie informacji, które przekazuje im lekarz.

Jak działa PillBox? Skanujemy za pomocą telefonu kod kreskowy z opakowania leku i wybieramy, dla którego z domowników jest przeznaczony lek. Aplikacja dr Poket łączy się z bazą leków Pharmindex, dzięki czemu dowiadujemy się, jakie są przeciwwskazania do przyjęcia danego leku, jak wpływa on na prowadzenie pojazdów, czy można go przyjmować w czasie ciąży i karmienia piersią oraz z alkoholem. Bardzo ważne jest też to, że otrzymujemy informacje, czy między przyjmowanymi przez nas lekami nie zachodzą niebezpieczne interakcje. Aplikacja przesyła informacje na temat dawek leku i godzin jego przyjmowania do PillBox. Urządzeniem można też sterować zdalnie (np. może to robić opiekun pacjenta lub lekarz). W odpowiednim czasie PillBox umieszcza odpowiednią dawkę leku w pojemniku i informuje nas o tym sygnałem dźwiękowym i świetlnym.

animation_work

Jeszcze przez kilkanaście dni można wesprzeć na platformie Kickstarter kampanię mającą na celu zebranie pieniędzy na produkcję elektronicznego dyspensera leków, PillBox. Warte podkreślenia jest to, że za projektem stoją młodzi Polacy. Opracowali już oni prototyp urządzenia i teraz zbierają pieniądze na jego dopracowanie i masową produkcję. Jeśli kampania na platformie Kickstarter zakończy się powodzeniem, urządzenie będzie dostępne w lipcu 2016 roku.

features

Cena urządzenia: dla osób wspierających kampanię na platformie Kickstarter 199$ (później 399$).


Apple Watch | nowa aplikacja dla chorych onkologicznych otrzymujących chemioterapię


Na Apple Watch nie brakuje przydatnych aplikacji, dzięki którym można mierzyć tętno czy aktywność fizyczną, jednak na razie jest to przede wszystkim ciekawy i drogi gadżet. Pojawiają się jednak próby wykorzystania go podczas leczenia poważnych chorób.

droppedImage_6

Londyński szpital King’s College testuje specjalnie napisaną na Apple Watch aplikację firmy Medopad, przeznaczoną dla pacjentów poddawanych chemioterapii. W czasie stosowania takiego leczenia bardzo ważne jest dokładne przestrzeganie przez pacjentów skomplikowanych zaleceń lekarskich, ale także szybkie reagowanie lekarzy na nowe problemy zdrowotne chorych czy działania niepożądane terapii.

droppedImage_7

Dzięki aplikacji firmy Medopad do pacjentów noszących Apple Watch docierają przypomnienia dotyczące przyjmowania odpowiednich leków we właściwym czasie, a lekarze otrzymują dane na temat stanu chorych: automatycznie przekazywane są informacje dotyczące aktywności osoby noszącej zegarek (dzięki wbudowanemu w niego akcelerometrowi), a dane na temat objawów i temperatury wprowadzane są przez pacjentów. Dysponując takimi danymi, lekarz może od razu zmienić leczenie czy dawkowanie.


AppLibrary: Aplikacje oficjalnie polecane przez NHS


NHS (ang. National Health Service), czyli  brytyjski odpowiednik polskiego Narodowego Funduszu Zdrowia uruchomił bibliotekę aplikacji medycznych, które oficjalnie rekomenduje lekarzom i pacjentom.

NHS

Każda aplikacja została poddana szczegółowej weryfikacji przez ekspertów medycznych, prawników i informatyków NHS. Jak zapewnia NHS korzystanie z aplikacji jest bezpieczne dla pacjentów i mogą być wykorzystywane w celach klinicznych.

Każda aplikacja jest dodatkowo oceniana przez użytkowników i społeczność medyczną pod kątem przydatności.

NHS logo

Przejdź do Health Apps NHS: http://apps.nhs.uk


Najlepsze 10 aplikacji na smartfon dla pacjenta i dla lekarza


Wybranie najlepszych aplikacji medycznych nie jest łatwym zadaniem, szczególnie jeżeli myślmy o aplikacjach dedykowanych pacjentom i lekarzom. I to nie dlatego, że jest tak mało takich aplikacji. Wręcz odwrotnie, są ich setki. A poziom, funkcjonalność i przydatność wielu z nich jest bardzo wysoka. 

Poniżej pierwsza oficjalna lista TopBest Medical Apps dla lekarza i dla pacjenta, która swoją premierę miała dokładnie o 21:00 9 listopada 2013 na antenie radia TOK FM w trakcie audycji Homo Science, pierwszy raz poświęconej mHealth. Z Aleksandrą Stanisławską (portal crazynauka.pl) i Piotrem Stanisławskim (gazeta.pl) – gospodarzami programu – rozmawialiśmy o tym jak smartfony i aplikacje mobilne zmieniają medycynę i opiekę zdrowotną.

Najlepsze aplikacje dla pacjenta:

1. ZnanyLekarz.pl – to największa wyszukiwarka wizyt z lekarzami w Polsce. W ciągu kilku sekund pozwala odnaleźć dostępną wizytę u lekarza dowolnej specjalizacji w wybranym mieście w Polsce, a na międzynarodowej platformie docplanner.com również i w innych krajach Europejskich. Potrzeba dostępu do lekarza jest #1 dla pacjenta, takimi też są rozwiązania skracające tę drogę. Dostępna na iOS (iPhone) i Android.

2. Bloodnote – elektroniczny kalendarzyk pomiarów ciśnienia. Wyróżnia się bardzo intuicyjnym interfejsem dzięki któremu zanotowanie wyniku zajmuje 3 sek. Pomoc w najprostszych codziennych czynnościach jak największym wsparciem dla chorego.  Dostępny na iOS (iPhone).

3. Zdrowy Kalendarz – jest osobistym terminarzem badań i wizyt lekarskich, który poprzez  funkcję personalizacji profilu podpowiada o badaniach lekarskich rekomendowanych przez Ministerstwo Zdrowia. Pozwala na dodawanie umówionych wizyt, ustawianie przypomnień oraz tworzenia profili  swoich najbliższych, dzięki czemu wysyła powiadomienia przypominające o wizycie lub badaniu poprzez e-mail oraz sms. Dostępny na iOS (iPhone) oraz Android.

4. Doktor Medi wirtualny lekarz w Twoim smarfonie, który pomoże ocenić stan zdrowia, wskaże potencjalne przyczyny dolegliwości oraz podpowie jaki specjalista najlepiej zajmie się naszym problemem. Aplikacja wykorzystuje obszerną bazę wiedzy medycznej budowaną przez lekarzy specjalistów i  zaawansowany systemem wnioskowania. Tu porada jest bezpłatna. Dostępny na iOS (iPhone) oraz Android.

(!Uwaga: Wygenerowane Wirtualne Diagnozy mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą być traktowane jak porada, konsultacja lub diagnoza lekarza.)

5. Cardiio – aplikajca do pomiaru częstości pracy serca na podstawie fali tętna rejestrowanej na podstawie subtelnej zmiany koloru twarzy. Analiza zajmuje kilkanaście sekund. Czynność serca jest ważnym parametrem medycznym określającym m.in. skuteczność kontroli farmakologicznej czy może mówić o występowaniu arytmii. Aplikacja jest dostępna pod iOS (iPhone)

Kategoria specjalna [serwis]: 

a. qZdrowiu.pl – to platforma zdalnych konsultacji lekarskich w czasie rzeczywistym (chat i wideokonsultacja). Jest  jedynym tego typu portalem, który działa jako podmiot leczniczy, zabezpiecza zarówno konsultacje online i offline w całej Polsce i posiada pełną zgodność z GIODO. Serwis dostępny online z poziomu przeglądarki. 

Najlepsze aplikacje dla lekarza:

1. MedTube – największa na świecie baza profesjonalnych filmów medycznych skierowana do lekarzy. Zawiera tysiące nagrań z zabiegów inwazyjnych, operacji chirurgicznych i wykładów. Platforma pozwala na współdzielenie własnych doświadczeń w formie obrazów z lekarzami na całym świecie. Obrazy mówią 1000 razy więcej niż słowa – MedTube idealnie korzysta z tej zasady wspierając lekarzy w stałym aktualizowaniu swojej wiedzy. Aplikacja MedTube dostępny jest na  iOS (iPhone) oraz Android.

2. Bartosz Mówi – wyszukiwarka leków refundowanych będą elektroniczną wersją webowej bazy leków popularnego serwisu Bartosz Mówi stworzonego przez lekarza (dr Michała Nedoszytko) dla lekarzy. Codziennie kilkadziesiąt tysięcy osób odwiedza stronę by poradzić się Bartosza w podjęciu ważnej decyzji – preparat którego producenta wypisać na recepcie?

3. ZnanyLekarz.pl – to również wirtualny kalendarz lekarza. Poza opiniami pacjentów służy lekarzom jako wirtualny sekretariat, który jest dostępny dla chorego 24 godziny na dobę. Aplikacja mobilna pozwala  m.in. w biegu potwierdzać i odwoływać wizyty – gdy np. przedłuży się zabieg w szpitalu. Dostępny na iOS (iPhone) i Android

4. eMPendium – to  aktualizowany na bieżąco system informacji o lekach opracowany przez zespół redakcyjny Medycyny Praktycznej oraz podręcznik interny zawierający elektroniczną wersję małego podręcznika Choroby Wewnętrzne pod redakcją Andrzeja Szczeklika i Piotra Gajewskiego. Dostępny na iOS (iPhone) i Android

5. QxMD – Zestaw kalkulatorów medycznych posiada bazę kilkudziesięciu kalkulatorów medycznych niezbędnych do skutecznego obliczania wskaźników medycznych, klasyfikowania stopni niewydolności narządowej czy algorytmy diagnostyczne. Dostępny jest za darmo na system iOS (iPhone) oraz Android.

Kategoria specjalna [serwis]: 

a. Konsylium24 – jest pierwszym z prawdziwego zdarzenia polskim zamkniętym forum dla lekarzy, na którym mogą rozmawiać o problemach klinicznych, konsultować trudne przypadki kliniczne i rozmawiać ze specjalistami z całego kraju. Serwis działa już 5 lat i nieustannie się rozwija. Najnowsza wersja webowa na urządzenia mobilne daje dostęp do postów na smartfonach z poziomu przeglądarki.

Kategoria specjalna [app + urządzenie]:

b. AliveCor – jest pierwszym na świecie rozwiązaniem, które przekształca smartfona w elektrokardiomonitor. Dzięki specjalnej obudowie lekarz jest w stanie wykonać EKG wykorzystując do tego swój telefon. AliveCor dostępny jest na iOS (iPhone) oraz Android.

Zapraszam do dyskusji i wyrażania swoich ocen. Jeżeli jesteś twórcą aplikacji, o której nie piszę na blogu, a która dotyczy medycyny i może być pomocna lekarzowi lub pacjentowi daj mi znać.
Na koniec wszystkich chętnych (wyłącznie lekarzy) zapraszam do zostania beta-testerami aplikacji Sansilium, która umożliwia w zamkniętym gronie porozmawiać o lekach, zapytać lekarzy specjalistów o radę dot. wskazań czy dawkowania oraz sprawdzić, w której aptece lek jest dostępny dla naszego pacjenta w najlepszej cenie.